Tìm hiểu về hệ danh pháp Z-E

Hệ danh pháp Z-E ( đồng phân Z-E) còn được gọi dưới một cái tên khác là hệ danh pháp Cahn-Ingold-Prelog.
Trong bài viết này mình sẽ nói rõ về hệ danh pháp này, cách gọi tên, quy tắc Cahn-Ingold-Prelog.

Xem tất cả bài viết về chuyên đề: Series chuyên đề đồng phân hình học

Hệ danh pháp Z-E

Hệ danh pháp Z-E áp dụng với nối đôi dạng \(axC = Cay\).

Hệ danh pháp Z-E bao trùm cả 2 hệ danh pháp cis-trans và syn-anti và có thể áp dụng được những trường hợp mà 2 hệ trên gặp khó khăn.

Để xác định được cấu hình Z-E (Cách gọi tên theo danh pháp E-Z) ta cần thực hiện 2 bước:

Bước 1: Xác định độ hơn cấp

So sánh độ ưu tiên của 2 nhóm thế trên mỗi cacbon nối đôi theo quy tắc Cahn-Ingold-Prelog.

Nên đọc: Quy tắc Cahn-Ingold-Prelog

Bước 2: Gọi tên

- 2 nhóm thế ưu tiên ở cùng phía → (Z)

- 2 nhóm thế ưu tiên ở khác phía → (E)

- Với nối đôi dạng \(axC = Cay\), độ hơn cấp \(a > x,b > y\) thì:

Các dạng khác tương tự: độ hơn cấp \(a > x,b > y\)

-Trong tiếng Đức: Z - Zusammen : Cùng

E - Entgegen     : ngược

- (E), (Z) được đặt trong dấu ngoặc đơn và đặt trước tên chất bởi dấu gạch ngang (–). Gọi tên trong danh pháp cis-trans hay Z-E, chúng chỉ sử dụng làm tiếp đầu ngữ.

- Trong trường hợp có nhiều nối đôi thì ta phải viết kèm theo số thứ tự nối đôi. Ví dụ: (2E,4Z) (đánh số theo số thứ tự từ nhỏ đến lớn).

Acid (2Z, 4E)-hexan-2,4-dienoic

(Z)-2,3-dibromo-3-iodoacrylonitrile

Chúc các bạn học tốt.